Przemówienia Andrzeja Dudy i Wołodymyra Zełenskiego zakończyły pierwszą oficjalną zagraniczną wizytę prezydenta Ukrainy po 24 lutego 2022 roku. – Wysyłamy na Kreml jasny przekaz: Nie uda wam się na skłócić – mówił Andrzej Duda w ogrodach Zamku Królewskiego.
Wcześniej obaj prezydenci przeprowadzili dwustronne rozmowy i wzięli udział we wspólnej konferencji prasowej.
🇺🇦🤝🇵🇱 https://t.co/Sc94nTyKUw
— Володимир Зеленський (@ZelenskyyUa) April 5, 2023
Przemówienie Andrzeja Dudy
Prezydent Duda w swoim przemówieniu przypomniał, że Polska wspierała państwa będące ofiarami rosyjskiej agresji na długo przed inwazją na Ukrainę. Przywołał pamięć o interwencji prezydenta Lecha Kaczyńskiego w Tbilisi 15 lat temu. Kilka lat wcześniej wielkim orędownikiem demokratycznych przemian na Ukrainie był prezydent Aleksander Kwaśniewski. Warto pamiętać, że w obu tych przypadkach, jak również podczas protestów na majdanie w 2014 roku, cała polska scena polityczna była po stronie wolności.
W 2008 roku prezydent Lech Kaczyński w swoim historycznym przemówieniu w Tbilisi, podczas rosyjskiej agresji na Gruzję, ostrzegał świat przed rosyjskim imperializmem. Mówił: „Dziś Gruzja, jutro Ukraina, pojutrze państwa bałtyckie, a może potem czas i na mój kraj, na Polskę”. Ale mówił wówczas również, że Europa Środkowa ma odważnych przywódców i miał w tym rację. Jest dzisiaj z nami odważny przywódca, który nie opuścił swojego kraju, stolicy swojego państwa nawet wówczas, gdy wojska najeźdźców znajdowały się na jej przedmieściach. Przywódca, który swoją odwagą zainspirował naród do bohaterskiej obrony, który zainspirował cały świat do wsparcia walczącej Ukrainy, który sprzeciwił się rosyjskiemu kłamstwu, dezinformacji i który pokazał światu prawdę o rosyjskiej agresji. Wołodymyrze, jesteś bohaterem wolnego świata, ale dla nas jesteś przede wszystkim wielkim przyjacielem Polski – mówił Andrzej Duda do tłumów zgromadzonych w Ogrodach Zamku Królewskiego. – Wsparcie dla wolnej i niepodległej Ukrainy było, jest i będzie w naszym kraju poza politycznym sporem. Jestem tego pewien, niezależnie, czy w Polsce rządzi lewica, czy prawica. Tak było podczas pomarańczowej rewolucji, kiedy ówczesny prezydent Polski Aleksander Kwaśniewski należał do liderów wsparcia dla Ukrainy. Tak było też za prezydentury Lecha Kaczyńskiego. Tak było wreszcie podczas rewolucji godności, kiedy na majdanie niepodległości zgodnie wspierali waszą walkę zarówno przedstawiciele ugrupowań wówczas rządzących, jak i opozycji. I tak jest także dzisiaj. W każdym momencie, gdy zdajecie najtrudniejszy egzamin. Tak też będzie w przyszłości – dodawał.
Istotną rolę w przemówieniu Andrzeja Dudy odgrywała historia. Prezydent Polski podkreślał, że nie możemy o niej zapomnieć, ale nie możemy też pozwolić, by była to kwestia dzieląca Polaków i Ukraińców. Przywołał słowa Jana Pawła II wypowiedziane podczas pielgrzymki do Kijowa w 2001 roku.
Czas już oderwać się od tej bolesnej przeszłości. Niech przebaczenie udzielone i uzyskane rozleje się niczym dobroczynny balsam w każdym sercu. Niech dzięki oczyszczeniu pamięci historycznej wszyscy będą gotowi stawiać wyżej to, co jednoczy, niż to, co dzieli, ażeby razem budować przyszłość opartą na wzajemnym szacunku, na braterskiej wspólnocie, braterskiej współpracy i autentycznej solidarności.
Wątek jedności, solidarności i braterstwa był motywem przewodnim wizyty Wołodymyra Zełenskiego w Polsce.
Wysyłamy na Kreml wspólny przekaz: Nie uda wam się nas skłócić, nie uda wam się nas podzielić nigdy więcej! – mówił prezydent Duda.
Wspólnie wysyłamy jasny przekaz do Moskwy, na Kreml: Nie uda Wam się nas skłócić! Nie uda Wam się nas podzielić nigdy więcej! — Prezydent @AndrzejDuda na Dziedzińcu Zamku Królewskiego. pic.twitter.com/qaCWMAkPza
— Kancelaria Prezydenta (@prezydentpl) April 6, 2023
Andrzej Duda jasno przeciwstawił się pomysłom prowadzenia rozmów pokojowych bez udziału Ukrainy oraz próbom wymuszaniu na rządzie w Kijowie zgody na niekorzystne dla nich traktaty pokojowe. Prezydent Polski podkreślał, że ofiary złożone zarówno przez żołnierzy, jak i ukraińską ludność cywilną nie mogą pójść na marne. Jednoznacznie uznał, że warunkiem zawarcia pokoju musi być wycofanie rosyjskich żołnierz z powrotem na terytorium Federacji Rosyjskiej.
Całe przemówienie prezydenta Andrzeja Dudy można obejrzeć w serwisie youtube:
Przemówienie Wołodymyra Zełenskiego
Witaj Warszawo! Witaj Polsko!
Wielki Narodzie Polski! Wielki Narodzie Ukraiński!
Tu, ramię w ramię, zjednoczeni na tym placu duchem wolności, wielkiej historii i chwalebnego zwycięstwa, które razem przybliżamy.
– tymi słowami, w języku polskim, zwrócił się do zebranych w ogrodach Zamku Królewskiego prezydent Ukrainy Wołodymyr Zełenski.
W swoim przemówieniu użył metafory odwołującej się do kolorów flag Polski, Ukrainy i Rosji. Cztery kolory: biały i czerwony z polskiej flagi oraz niebieski i żółty z flagi ukraińskiej, razem są silniejsze, niż trzy kolory najeźdźcy.
Rosja nie wygra z Europą, kiedy Ukrainiec i Polak stoją razem ramię w ramię.
Obrona Starego Kontynentu w ramach sojuszu państw Europy Środkowej i Wschodniej jest koncepcją proponowaną przez Polskę od lat, a w ostatnim czasie zyskującą na znaczeniu. Podczas swojej wizyty w Warszawie prezydent Biden spotkał się przywódcami państw Bukaresztańskiej Dziewiątki – sojuszu obronnego działającego wewnątrz NATO. Był to jasny znak, że wschodnia flanka odgrywa kluczową rolę w obronie Europy przed rosyjskim imperializmem.
Rumunia, Słowacja, Litwa i inne kraje bałtyckie – wszyscy jesteśmy mocniejsi, gdy jesteśmy wolni. To gwarantuje, że wolność przetrwa również w Mołdawii, nie opuści Gruzji i koniecznie przyjdzie na Białoruś. Im więcej wolności wokół nas, tym więcej gwarancji dla sprawiedliwości, gwarancji tego, że nasz wspólny wróg odpowie za Buczę, Bykownię, Katyń i Smoleńsk. Będzie ponosił odpowiedzialność do końca swojego życia, tutaj, na ziemi i na wieki przed Bogiem – mówił prezydent Zełenski.
Wołodymyr Zełenski podziękował prezydentowi Polski Andrzejowi Dudzie, premierowi Mateuszowi Morawieckiemu, marszałek sejmu Elżbiecie Witek, marszałkowi senatu Tomaszowi Grodzkiemu oraz wszystkim tym, którzy pomogli Ukraińcom szukającym w naszym kraju schronienia przed wojną.
Kieruję do was słowa wdzięczności i siły. Wdzięczności, bo nie ma już takich momentów, kiedy bylibyśmy osobno, kiedy nie bylibyśmy zjednoczeni. Ukraińskie i polskie serca biją za jedną wolność, za niepodległość naszych państw. Za naszą rodzimą Europę, nasz wspólny dom. I my zwyciężymy. Nie ma już takiej siły, która przeważyłaby nad braterstwem ukraińskim i polskim i spełnią się słowa: [tu po polsku, przyp. red.] Co nam obca przemoc wzięła, szablą odbierzemy.
Ukraine and Poland.
Together! Side by side in everything. 🇺🇦🇵🇱 pic.twitter.com/Hb0UGvq3ME— Володимир Зеленський (@ZelenskyyUa) April 5, 2023
Prezydent Zełenski podziękował Polsce za przywództwo w koalicji pancernej i wyraził nadzieję na przywództwo Polski w koalicji lotniczej. Ponowił zapowiedź dążeń Ukrainy do dołączenia do NATO i Unii Europejskiej.
Całe przemówienie prezydenta Wołodymyra Zełenskiego można obejrzeć w serwisie youtube:
Komentarze po wystąpieniach prezydentów
To był naprawdę wielki historyczny dzień w relacjach ukraińsko-polskich! – napisał na twitterze Vasyl Zvarych, ambasador Ukrainy w Polsce.
To był naprawdę wielki historyczny dzień w relacjach ukraińsko-polskich! 🇺🇦🤝🇵🇱 Dziękuję Polsce i Polakom za gościnność i życzliwość okazaną dla delegacji ukraińskiej z Parą Prezydencką na czele. Дякую!
— Vasyl Zvarych (@Vasyl_Zvarych) April 5, 2023
Jestem wdzięczna za ciepłe powitanie, Polsko! Nasza miłość i wsparcie pozostaną z wami na zawsze – napisała żona prezydenta Ukraina Ołena Zełanska. – Niech żyje Polska, niech żyje wolna Ukraina!
Grateful for the warm welcome, Poland! Our love and support are with you forever. Grateful to the🇵🇱people for help – Ukraine will always help in return. I am also grateful to every Ukrainian who believes and fights for our victory. Niech żyje Polska, niech żyje wolna Ukraina!🇺🇦🇵🇱 pic.twitter.com/W77ZiLOL5s
— Олена Зеленська (@ZelenskaUA) April 5, 2023
Publicyści i politycy zwracali uwagę przede wszystkim na słowa o odpowiedzialności za zbrodnie w Buczy i Smoleńsku.
Zelensky: Wróg będzie odpowiadał za Katyń i za Smoleńsk https://t.co/xdBmdTilGM
— Tomasz Sakiewicz (@TomaszSakiewicz) April 5, 2023
Ważne słowa! Zełenski: "Nasz wspólny wróg będzie ponosił odpowiedzialność za Bykownię, Buczę, za Katyń i Smoleńsk" https://t.co/mJrfQwmLkF
— Michał Karnowski 🇵🇱 (@michalkarnowski) April 5, 2023
„Im więcej wolności będziemy mieli, tym więcej będzie gwarancji dla tego, że nasz wspólny wróg będzie ponosił odpowiedzialność za Bykownię i Buczę, za Katyń i Smoleńsk”. https://t.co/J5XfJtoxg7
— Eryk Mistewicz (@ErykMistewicz) April 5, 2023
Macierewicz: Nie możemy dłużej tego tolerować
Do słów prezydenta Zełenskiego nawiązał również Antoni Macierewicz w Telewizji Republika.
Prezydent Zełenski powiedział rzecz niesłychanie istotną dla nas wszystkich, która także ma duże znaczenie dla wspólnej obrony. Powiedział, że zbrodniarze, którzy doprowadzili do morderstw w Katyniu i w Smoleńsku muszą ponieść odpowiedzialność, muszą zostać ukarani – mówił były szef MON.
Marszałek senior powiedział, że podziękował Zełenskiemu osobiście za te słowa. Przypomniał, że kwestia smoleńska została przywrócona do debaty międzynarodowej przez organizacje międzynarodowe, które przyjęły stosowne uchwały, w których potępiono Federację Rosyjską za działania z 10 kwietnia 2010 i późniejsze zaniechania. Takie uchwały przyjęły Rada Europy, Parlament Europejski, Sejm RP. Dodatkowo Antoni Macierewicz przypomniał, że jest wyrok sądu w Warszawie nakazujący aresztowanie trzech funkcjonariuszy Federacji Rosyjskiej właśnie w sprawie katastrofy smoleńskiej.
To kładzie na nas odpowiedzialność zdecydowanego wystąpienia w tej sprawie do międzynarodowych struktur prawnych – mówił Macierewicz w programie „Pilnujmy Polski”. – Nie można dłużej tolerować sytuacji, w której mamy jasność, kto doprowadził do tej zbrodni, ale nie mamy wystąpienia na poziomie międzynarodowym.
Przypomnijmy, że w poniedziałek minie 10 lat od katastrofy w Smoleńsku, w której zginęło 96 osób, w tym prezydent Lech Kaczyński z żoną, szefowie wszystkich rodzajów sił zbrojnych, politycy najwyższej rangi oraz działacze podziemia antykomunistycznego.
Czytaj też:
Źródło: PAP, TVP, Telewizja Republika, Kancelaria Prezydenta (prezydent.pl), twitter