Przed Kancelarią Prezesa Rady Ministrów odsłonięto pomnik Jana Olszewskiego – premiera RP w latach 1991-1992. Uroczystość odbyła się w 31. rocznicę powołania rządu Olszewskiego, pierwszego niepodległościowego rządu w Polsce po 1989 roku.
Odsłonięcie pomnika odbyło się z udziałem rodziny oraz współpracowników Premiera z czasów tworzenia gabinetu – Antoniego Macierewicza i Piotra Naimskiego – a także obecnego szefa rządu – Mateusza Morawieckiego.
Rząd Jana Olszewskiego
Rząd Jana Olszewskiego upadł po tym, jak – wraz z ówczesnym ministrem spraw wewnętrznych Antonim Macierewiczem – próbował przeprocedować uchwałę lustracyjną. Rząd chciał opracować i opublikować listę posłów zarejestrowanych w archiwach SB jako agenci. Lista zawierała nazwiska posłów, a także ówczesnych marszałka sejmu i prezydenta Lecha Wałęsy. 4 czerwca została ona zaprezentowana w sejmie Konwentowi Seniorów i jeszcze tego samego dnia poddano pod głosowanie wniosek o wotum nieufności na prośbę Wałęsy. Przed głosowaniem Jan Olszewski wystąpił z przemówieniem, które – jak się miało okazać – było jego ostatnim w roli premiera:
Chciałbym stąd wyjść tylko z jednym osiągnięciem. I jak do tej chwili miałem przekonanie, że z nim wychodzę. Chciałbym mianowicie wtedy, kiedy ten gmach opuszczę, kiedy skończy się dla mnie ten – nie ukrywam – strasznie dolegliwy czas, kiedy po ulicach mojego miasta mogę się poruszać tylko samochodem ale w towarzystwie torującej mi drogę i chroniącej mnie od kontaktu z ludźmi eskorty, że wtedy, kiedy to się wreszcie skończy – będę mógł wyjść na ulice tego miasta, wyjść i popatrzeć ludziom w oczy. I tego wam – panie posłanki i panowie posłowie, życzę po tym głosowaniu.
Rząd Olszewskiego został odwołany, a na nowego premiera powołanego Waldemara Pawlaka – późniejszego wicepremiera w rządzie PO-PSL. Po 1992 roku, Jan Olszewski nie porzucił działalności politycznej. Startował z list AWS i LPR, współtworzył Ruch Odbudowy Polski oraz Ruch Patriotyczny wraz z Piotrem Naimskim i Antonim Macierewiczem, którzy współtworzyli rząd do 1992 roku. W ostatnich latach życia był doradcą prezydenta Andrzeja Dudy. Zmarł 7 lutego 2019 roku w Warszawie.
Dlaczego Olszewski zasłużył na pomnik?
Jan Olszewski był szefem pierwszego niepodległościowego rządu w Polsce po 1989 roku. – Stał po stronie silnej, niepodległej Polski – napisała o nim Kancelaria Premiera. Warto podkreślać, że Olszewski stracił urząd, ponieważ usiłował przeprowadzić próbę dekomunizacji na szczytach władzy RP. Sprzeciw wobec komunistycznego totalitaryzmu i działanie na rzecz niepodległej Polski były kluczowymi kierunkami ideowymi polskiej formacji niepodległościowej po 1989 roku, której uosobieniem był rząd Olszewskiego.
Kamień węgielny pod budowę pomnika premiera Jana Olszewskiego został odsłonięty 4 czerwca 2019 roku – w 27. rocznicę upadku rządu Jana Olszewskiego.
To nie dla premiera Jana Olszewskiego jest potrzebny ten pomnik – mówił Mateusz Morawiecki. – Ten pomnik potrzebny jest dla nas, abyśmy pamiętali o ideach, którymi żył Jan Olszewski. O tym jak ważne jest, abyśmy zawsze stali po stronie dobra, po stronie prawdy, po stronie suwerennej Rzeczypospolitej.
Antoni Macierewicz: Ten pomnik ma o tym przypominać
Na pomniku umieszczono napis nawiązujący do ostatniego przemówienia Jana Olszewskiego jako premiera – „Czyja będzie Polska?”. Na to pytanie odpowiadał wieloletni współpracownik Jana Olszewskiego, Antoni Macierewicz:
„Czyja będzie Polska?” to pytanie, przed którym stoimy także dzisiaj – mówił Antoni Macierewicz podczas obchodów odsłonięcia pomnika. – A Jan Olszewski zawsze odpowiadał na to pytanie zdaniem, które wypowiedział wtedy, gdy jego życie się kończyło: „Nie mam obowiązku się poddawać”. To były ostatnie słowa Jana Olszewskiego.
Antoni Macierewicz podkreślił, jak ważne dla formacji Olszewskiego była walka z wpływami komunistów oraz wyprzedawaniem polskiego kapitału. Wskazał Jana Olszewskiego na wzór odwagi i niezłomności.
Ten pomnik ma przypominać nam wszystkim, ale przede wszystkim rządzącym, że Polska ma być państwem narodu polskiego, ma być niepodległa, ma być państwem sprawiedliwym, szanującym swoją konstytucję, swój naród, budującą siłę pozwalającą obronić naszą niepodległość – zakończył Macierewicz.
Odznaczenia Jana Olszewskiego
Z okazji odsłonięcia pomnika, Kancelaria Premiera przypomniała odznaczenia, które otrzymał Jan Olszewski:
Rada Polskiej Fundacji Katyńskiej przyznała mu Medal Dnia Pamięci Ofiar Zbrodni Katyńskiej w 2008 r.
Został odznaczony Orderem Orła Białego przez prezydenta Lecha Kaczyńskiego w 2009 r.
Otrzymał Nagrodę im. św. Grzegorza I Wielkiego przyznawaną przez miesięcznik „Niezależna Gazeta Polska – Nowe Państwo” w 2013 r.
Otrzymał tytuł honorowego obywatela Warszawy nadany przez Radę m.st. Warszawy w 2014 r.
Został odznaczony pośmiertnie Krzyżem Wolności i Solidarności w 2019 r.
Poniżej link do pełnych przemówień premiera Mateusza Morawieckiego i marszałka seniora Antoniego Macierewicza:
Czytaj też:
Ideowi spadkobiercy rządu Olszewskiego – wystąpienie Jarosława Kaczyńskiego w Tomaszowie Mazowieckim
Źródło: Kancelaria Premiera, twitter.com